به مناسبت هفته پژوهش، کرسی آزاداندیشی با موضوع “پرسش و پاسخ به شبهات فقهي بانوان” توسط مدرسه علمیه حضرت فاطمه الزهراء سلام الله علیها آمل برگزار شد.

 در این کرسی آزادندیشی که با همکاری مدرسه علمیه الزهراء (س) محمودآباد و به صورت پرسش و پاسخ برگزار شد، ابتدا خانم سخائی؛ استاد منطق مدرسه علمیه حضرت فاطمه الزهراء سلام الله علیها آمل سوالاتی پیرامون شبهات فقهی در مباحث بانوان و ازدواج بیان نمودند. سپس خانم حسینی؛ مدیر مدرسه علمیه محمودآباد و خانم غلامی؛ استاد فقه هر دو مدرسه، به سوالات و شبهات فوق پاسخ دادند.

خانم حسینی در پاسخ به اولین پرسش که چرا ارث مردان دو برابر زنان است، بیان کرد: در شرع مقدس اسلام، سه حالت وجود دارد که ارث مرد دو برابر زن نیست: در مورد اول، زن مساوی مرد ارث می برد و آن در جایی است که میت فرزندی ندارد و ارث به پدر و مادرش می رسد و یا این که تنها ورثه میت، برادر و خواهری مادری اوست که در این دو صورت، مادر و خواهر مساوی مرد ارث می برند.

وی گفت: در دومین حالت، زن بیشتر از مرد ارث می برد و آن زمانی است که میت غیر از پدر و دختر، وارث دیگری ندارد و دخترش ارث بیشتری می برد و همچنین اگر تنها ورثه میت، نوه هایش باشند، دختر نوه پسری، دو برابر پسر نوه دختری ارث می برد.

خانم حسینی افزود: در حالت سوم، زن کمتر از مرد ارث می برد و آن هنگامی است که وارث میت، کلاله؛ یعنی برادر و خواهر پدری و مادری وی باشند که در این صورت خواهر، کمتر از برادر ارث می برد. بر همین اساس، همیشه در دین اسلام، عدم تساوی، دلیل بر عدم عدالت نیست.

در ادامه این کرسی، خانم غلامی در پاسخ به این سوال که چرا حق حضانت فرزند به پدر داده می شود، گفت: کلمه حضانت در فقه به معنای سرپرستی و ولایت بر طفل یا دیوانه جهت انجام کارهایی است که بر مصلحت آن هاست. هرچند پدر و مادر هردو در به وجود آوردن فرزند نقش داشته و بر او ولایت دارند اما تمام هزینه های فرزند و مادر، بر عهده پدر است و برای مادر یک حق وجود دارد که تا زمان 2 سالگی فرزند، سرپرستی اش را برعهده داشته باشد.

وی تصریح کرد: فرزند اگر دختر است، تا 7 سالگی و اگر پسر باشد، تا 2 سالگی تحت سرپرستی مادر قرار می گیرد و زمانی که به سن بلوغ رسیدند، از لحاظ قانونی حق پدر یا مادر سلب می شود و حق انتخاب با فرزندان است که با پدر زندگی کنند یا مادر.

خانم غلامی در ادامه دلایل واگذاری حضانت فرزند به پدر را اشاره نموده و بیان کرد: اگر حضانت بر عهده پدر نباشد، دیگر هیچ احساس مسئولیتی در قبال فرزند نخواهد داشت و به راحتی به طلاق و ازدواج مجدد فکر می کند. در واقع، واگذاری سرپرستی فرزند بر پدر، یک نیروی بازدارنده و فشار برای پدر محسوب می گردد.

وی افزود: اگر مادر حضانت فرزند را بر عهده بگیرد، در آینده ممکن است برای ازدواج مجدد، دچار مشکل شود و یا اگر ازدواج کند، زندگی اش تحت تاثیر فرزند قرار گرفته و در اختلافاتی که ممکن است رخ دهد، جانب فرزندش را گرفته و زندگی خانوادگی اش با مشکلاتی مواجه گردد.

خانم غلامی همچنین تصریح کرد: از دیگر دلایل واگذاری حق حضانت بر پدر آن است که مادر علاوه بر زحمت برای تامین مخارج خود، مخارج فرزندان را هم باید بر عهده بگیرد که در این صورت امرار معاش، برایش سخت خواهد شد. بر همین اساس، قانون، مصلحت فرزند را در نظر می گیرد؛ هرچند عرف و احساس این امر را نپذیرد.