کتاب “توحید مفضل” از دیرباز مورد توجه علما و بزرگان بوده و به زبان‌های مختلف ترجمه شده است. علامه محمد باقر مجلسی این کتاب را به فارسی ترجمه کرده در برخی از قسمت‌های آن نکاتی را تحت عنوان ‘مترجم می‌گوید’ افزوده است.

یکی از تربیت یافتگان مکتب شیعه، “مفضل بن عمر جعفی کوفی” است. این دانشمند نامی، کمال و فضیلت فراوان داشته و عمری با حضور در محفل امام صادق و امام کاظم علیهما السلام از مکتب سعادت بخش ایشان درس معرفت آموخت. مفضل در زمره اصحاب خاص امامان بوده و در نزد آنان از موقعیت ویژه‌ای برخوردار بوده است.

پس از ماجرایی که میان مفضل و ابن ابی العوجاء به وجود آمد و او وجود خداوند متعال و آفریننده جهان را انکار کرد، امام صادق علیه السلام جهت اثبات خداوند و حکمت آفرینش جهان، مطالبی را به توحید مفضل املا نمودند.

کتاب فوق از چهار بخش تشکیل شده است: بخش اول خلقت آدم، قوای ظاهری و باطنی او، صفات فطری و خلقت اعضا و جوارح. بخش دوم خلقت حیوانات و پرندگان و ماهیان دریا و وحوش صحرا. بخش سوم خلقت آسمان و زمین و آفتاب ماه و ستارگان و شب و روز و باران و درختان و میوه‌ها و کوه‌ها و دریاها و نباتات و گیاهان. بخش چهارم حکمت پدید آوردن آفات و برطرف کردن آنها.